آزمایش پرولاکتین چیست؟ کاربرد، شرایط و تفسیر (راهنمای ۲۰۲۵)

آزمایش پرولاکتین سطح هورمون پرولاکتین را بررسی می‌کند. پرولاکتین، تولید شده توسط غده هیپوفیز، در شیردهی، باروری و سلامت غدد جنسی نقش دارد. در این مقاله از آزمایشگاه رایان شیراز، به طور جامع به این سوال پاسخ می‌دهیم که «آزمایش پرولاکتین چیست» و کاربردها، شرایط، تفسیر نتایج و بهترین زمان انجام آن را بررسی می‌کنیم.

آزمایش پرولاکتین برای چیست؟

آزمایش پرولاکتین عمدتاً برای بررسی موارد زیر تجویز می‌شود:

• بررسی اختلالات قاعدگی در زنان.
• تشخیص علت ناباروری در زنان و مردان.
• بررسی ترشح شیر از پستان بدون بارداری یا شیردهی (گالاکتوره).
• بررسی مشکلات جنسی مانند کاهش میل جنسی یا اختلال در نعوظ در مردان.
• پایش عملکرد غده هیپوفیز و بررسی وجود تومور هیپوفیز.

آزمایش پرولاکتین چگونه انجام می‌شود؟

انجام آزمایش پرولاکتین بسیار ساده است. نمونه خون از ورید بازو گرفته شده و سپس در آزمایشگاه بررسی می‌شود. فرآیند نمونه‌گیری تنها چند دقیقه طول می‌کشد و نیازی به بستری یا مراحل پیچیده ندارد.

مراحل انجام آزمایش:

1. آماده‌سازی: رعایت شرایط خاص قبل از آزمایش (که در ادامه می‌خوانید) بسیار مهم است.
2. نمونه‌گیری خون: توسط متخصص خون‌گیری از ورید بازو.
3. ارسال به آزمایشگاه: نمونه بلافاصله برای آنالیز با دستگاه‌های ایمونوآنالایزر ارسال می‌شود.

شرایط آزمایش پرولاکتین چیست؟

برای دریافت نتیجه دقیق از این آزمایش، رعایت چند نکته ضروری است:

• ناشتایی: حداقل ۸ ساعت ناشتایی توصیه می‌شود (الزامی نیست اما بهتر است).
• زمان بیداری: نمونه‌گیری باید حداقل ۲ تا ۳ ساعت بعد از بیدار شدن از خواب انجام شود (چون سطح پرولاکتین در خواب بالاست).
• پرهیز از استرس و ورزش: فعالیت‌های سنگین و استرس شدید قبل از آزمایش ممنوع است.
• عدم تحریک پستان: از ۲۴ ساعت قبل، تحریک سینه‌ها و رابطه جنسی نباید انجام شود.
• داروها: مصرف داروهایی مثل ضدافسردگی‌ها را به پزشک اطلاع دهید.

بهترین زمان آزمایش پرولاکتین

بهترین زمان برای انجام آزمایش پرولاکتین صبح زود و بین ساعت ۸ تا ۱۰ صبح است. در این زمان سطح پرولاکتین در حالت طبیعی و ثابتی قرار دارد. در مورد سیکل قاعدگی، اگر پزشک زمان خاصی تعیین نکرده باشد، بهترین زمان هفته اول پس از پایان پریود است.

تفسیر آزمایش پرولاکتین در زنان

میزان نرمال پرولاکتین بسته به آزمایشگاه ممکن است کمی متفاوت باشد، اما معمولاً:

• زنان غیر باردار: ۴ تا ۲۳ ng/mL
• زنان باردار: ممکن است به بیش از ۲۰۰ ng/mL برسد (طبیعی است)
• مردان: ۳ تا ۱۵ ng/mL

پرولاکتین بالا نشانه چیست؟

بالا بودن سطح پرولاکتین (هیپرپرولاکتینمی) می‌تواند به دلایل زیر باشد:

• تومور خوش‌خیم هیپوفیز (پرولاکتینوما).
• استرس مزمن یا شدید.
• کم‌کاری تیروئید.
• مصرف داروهای خاص (مثل ضدافسردگی‌ها).
• تحریک فیزیکی قفسه سینه.

چه مقدار پرولاکتین خطرناک است؟

اگر سطح پرولاکتین بیش از ۲۰۰ ng/mL باشد، احتمال وجود تومور هیپوفیز (پرولاکتینوما) بالا می‌رود و نیاز به MRI مغز است. مقادیر بالای ۵۰ ng/mL نیز نیازمند بررسی دقیق علت هستند.

آزمایشگاه رایان شیراز؛ انتخابی مطمئن

آزمایشگاه تخصصی رایان شیراز با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن و رعایت دقیق اصول نمونه‌گیری (تایمینگ و شرایط استرس)، دقیق‌ترین نتایج را برای آزمایش‌های حساس هورمونی مانند پرولاکتین ارائه می‌دهد.