آزمایش قند خون، میزان گلوکز یا قند خون شما را اندازه گیری میکند. زمانیکه کربوهیدرات مصرف میکنید، بدن شما آن را به گلوکز تبدیل کرده تا به عنوان سوخت از آن استفاده کند. داشتن گلوکز بیش از حد یا خیلی کم در خون به معنای ابتلا به یک بیماری جدی است.

آزمایش قند خون اغلب برای کمک به تشخیص دیابت تجویز میشود. برای افراد مبتلا به دیابت، آزمایش قند خون برای مدیریت وضعیت آنها تجویز میشود.

آزمایش قند خون برای تشخیص چه بیمارهایی استفاده میشود؟

آزمایش قند خون در ابتدا برای تشخیص یا مدیریت دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری انجام میشود. دیابت شرایطی است که سطح گلوکز خون در آن افزایش مییابد.

میزان قند خون معمولا توسط هورمونی به نام انسولین کنترل میشود. اگر دیابت دارید، بدن شما یا انسولین کافی تولید نمیکند یا انسولین تولید شده به درستی کار نمیکند. این باعث میشود که قند در خون شما جمع شود. افزایش مزمن سطح قند خون میتواند باعث بیماریهای جدی مانند بیماری کلیوی، نابینایی و بیماری قلبی شود.

هیپوگلیسمی چیست؟

آزمایش قند خون ممکن است برای تشخیص هیپوگلیسمی استفاده شود. زمانی که سطح گلوکز در خون شما بسیار پایین باشد، معمولا کمتر از 70 میلی‌گرم در دسی لیتر(mg/dL).

چنانچه از داروهای خود مانند انسولین بیش از حد استفاده کنید و یا ورزش خیلی سنگین انجام دهید و یا یک وعده غذایی را حذف کنید، ممکن است به هیپوگلیسمی مبتلا شوید. قند خون بسیار پایین یک مورد اورژانسی است که می تواند منجر به تشنج، کما و حتی مرگ شود.

چگونه برای آزمایش قند خون آماده شویم؟

چند نوع مختلف آزمایش قند خون وجود دارد مانند:

آزمایش ناشتا

غیرناشتا

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) که یک آزمایش 2 ساعته است

آزمایش پس از صرف غذا

قبل از آزمایش، به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می کنید، اطلاع دهید. بعضی از داروها میتوانند بر سطح گلوکز خون شما تاثیر بگذارند مانند:

کورتیکواستروئیدها

دیورتیک ها

قرص های ضد بارداری

هورمون درمانی

آسپرین (بوفرین)

داروهای ضد روان پریشی

لیتیوم

اپی نفرین (آدرنالین)

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای

مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)

فنی توئین

داروهای سولفونیل اوره

همچنین استرس شدید میتواند باعث افزایش موقت گلوکز خون شما شود. موارد زیر هچنین میتوانند میزان قند خون را تغییر دهند:

عمل جراحی

ضربه

سکته

حمله قلبی

آمادگیهای لازم برای آزمایش خون کدامند؟

برای آزمایش قند خون ناشتا، ۸ ساعت قبل از آزمایش نباید چیزی بجز آب بخورید یا بنوشید. بهتر است اول صبح آزمایش قند خون ناشتا را انجام دهید تا مجبور نباشید در طول روز ناشتا باشید. ناشتا بودن قبل از آزمایش قند خون مهم است چرا که نتایج دقیقتری را ارائه میدهد.

در آزمایش قند خون غیرناشتا نیازی به نخوردن یا نیاشامیدن قبل از آزمایش ندارید.

گاهی نیز از شما خواسته میشود که چندین مرتبه به طور تصادفی در طول روز میزان قند خون خود را اندازه گیری نمایید تا تغییرات سطح قند خون شما بررسی شود.

آزمایشی که 2 ساعت پس از صرف غذا انجام میشود برای اندازه گیری میزان قند خون پس از غذا است ومیتواند نشان دهد که آیا مقدار مناسب انسولین را با وعده‌های غذایی مصرف میکنید یا خیر. این اطلاعات میتواند به پزشکتان کمک کند تا بفهمد آیا نیاز به تنظیم داروهای خود دارید یا خیر.

بهترین زمان برای آزمایش قند خون چه زمانی است؟

پزشکان معمولا آزمایش قند خون ناشتا را صبح، پس از 8 ساعت ناشتا بودن توصیه میکنند. افراد میتوانند یک آزمایش تصادفی یا یک OGTT را در هر زمان و بدون ناشتا انجام دهند، اما OGTT نیاز به حداقل 2 ساعت زمان دارد.

چرا آزمایش قند خون مهم است؟

آزمایش قند خون برای مدیریت بیماری دیابت بسیار مهم است. قند خون بالا یا پایین میتواند عوارض شدیدی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:

آسیب عصبی

آسیب به کلیه

فشار خون بالا

سکته

گلوکوم

مشکلات پوستی

علائم قند خون بالا و پایین

علائم قند خون بالا میتواند شامل موارد زیر باشد:

خستگی

تشنگی شدید

تنگی نفس

تکرر ادرار

دهان خشک

حالت تهوع

علائم قند خون پایین میتواند شامل موارد زیر باشد:

سرگیجه

گیجی

ضعف

مشکل در صحبت کردن

لرزش

کلام پایانی

آزمایش قند خون میزان گلوکز خون شما را اندازه گیری میکند. مقدار زیاد یا خیلی کم گلوکز در خون میتواند نشانه یک بیماری جدی باشد. سطح بالای قند خون میتواند باعث بیماریهای جدی و طولانی مدت شود. دیابت یک بیماری مزمن و مادام العمر است. با پزشکتان صحبت کنید تا گزینه‌های مناسب برای کنترل و مدیریت میزان قند خونتان را به شما ارائه دهد.